Asbest herkennen kan op basis van verschillende indicatoren en is niet altijd even eenvoudig, integendeel zelfs.
Belangrijk hierbij is alvast de ouderdom van het materiaal. Vanaf 2001 is het gebruik van alle asbesthoudende toepassingen in België verboden.
Wat niet wil zeggen dat het onmogelijk is dat je nog materiaal tegenkomt dat na die datum is geplaatst. Alles wat voor 2001 is gebruikt of verwerkt aanzien wij als zijnde mogelijks asbestverdacht.
Heel vaak is het ook wettelijk verplicht om een asbestinventaris op te stellen. Dat is al sinds midden jaren ’90 zo voor alle gebouwen waar mensen tewerkgesteld worden (al dan niet eigen medewerkers).
Asbestvezels zelf zijn microscopisch klein en kan men niet met het blote oog onderscheiden. Wat men mogelijks ziet (als men hiervoor een geoefend oog heeft) zijn bundels van enkele honderden of duizenden vezels. En deze vezels manifesteren zich aan de oppervlakte (soms goed te zien bij sterk verweerde of gebroken golfplaten of leien).
Het is aangewezen om een vakman te contacteren die dit kan identificeren via visuele herkenning (kennis/ervaring). Of door middel van een correcte, representatieve staalname met aansluitende labo analyse.
De beste en zekerste methode’s zijn de Polarisatie Licht Microscopie (PLM) en Transmission Electron Microscopy (TEM). Deze twee zijn goedgekeurde analysemethoden die hiervoor het best geschikt zijn.
Deze officiële methodes vormen de basis voor de identificatie en classificatie van asbest bevattende materialen. Dit kan gaan van vloertegels, plafondtegels, thermische isolatie, door spuiten aangebrachte pleisters, coatings, bouwlijmen en afdichtingen.
Procedure
– Staalname op locatie (representatief monster)
– Correct verpakt (luchtdicht / dubbele folie)
– Label en identificatie op verpakking
– Labo onderzoek dmv PLM methode
Neem snel met ons contact op>>
Een andere mogelijke indicator van asbesthoudende materialen is de aanwezigheid van een honinggraad of wafelijzer structuur. Meestal aan de achterzijde (vaak niet zichtbaar), soms ook een meerlagige structuur.
Op de plaatsen waar materialen verouderd zijn of gebroken zijn, kan je soms asbestvezelbundels zien uitsteken.
Uiteraard is het hier belangrijk om enige kennis van de materiaalsoorten alsook de nodige ervaring te hebben om visueel de asbesthoudende materialen te kunnen onderscheiden.
Foto’s van verschillende asbest texturen:
Ga er vanuit dat alle golfplaten met productiedatum voor 2001 asbesthoudend zijn.
Tenzij er een duidelijke markering “NT” (staat voor New Technology) op vermeld is. Bij deze golfplaten met NT markering werden de asbestvezels vervangen door synthetische vezels. Let wel op dat deze niet met ander bouwpuin gemengd worden, moeten alsnog apart afgevoerd worden.
.
Alle leien geplaatst voor 2001 beschouwen als zijnde asbesthoudend. Tenzij duidelijke markering NT aangebracht op achterzijde.
Leidingsisolatie en isolatie rond buizen.
Lambrizering.
Vensterbank.
Zoals in de inleiding al te lezen valt is de ouderdom van de materialen belangrijk. Vele bouwmaterialen die voor 2001 gemaakt werden bevatten asbest.
Controleer de fabrikant en productnaam. Zoek op internet of er asbest in zit, tik de naam van de fabrikant en/of de productnaam in Google in en zoek.
Dit zal u meer gedetailleerde informatie geven over het product en aanduiden of hier asbest aanwezig is.
Wel opletten, deze methode is niet 100% waterdicht. Het aangeven van asbest kan er soms uitgelaten zijn waardoor er toch nog een hoog gezondheidsrisico bestaat.
Heeft u kinderen of familieleden die u 100% wilt beschermen, laat een inspectie op asbest uitvoeren door een pro.
Vraag Vrijblijvend Raad & Advies Hier >>
Hechtgebonden Asbest: Zulke vezels zijn altijd stevig verankerd in de bouwstof. Asbestvezels zullen hier moeilijker vrijkomen maar toch altijd blijven opletten. Hechtgebonden Asbest komt veel voor in gevelpanelen, bloembakken, afvoerleidingen, golfplaten, dakleien, rioleringen, enz.
Semi-Hechtgebonden Asbest: Deze omschrijving wordt sinds 2018 opnieuw gebruikt in het kader van de Tracimat regelgeving. Hiermee bedoelt men in oorsprong hechtgebonden asbest, waarbij door veroudering of beschadiging het bindmiddel aan het loskomen is. Bijvoorbeeld golfplaten die zeer sterk verweerd zijn aanziet men als semi-hechtgebonden materiaal.
Losgebonden of Niet-Hechtgebonden Asbest: Dit is de gevaarlijkste van alle asbesthoudende materialen omdat de asbestvezels weinig gebonden zijn met het materiaal en dus ook zeer makkelijk loskomen. De vezels kunnen dan ook makkelijk worden ingeademd. Voorbeelden van losgebonden asbest zijn leidingisolatie, spuitasbest of pical platen.
Een algemeen vernoemde, doch een naar onze mening bijzonder twijfelachtige en discutabele methode om asbest te identificeren is de vlamtest. Bij dergelijke test worden zichtbare vezels ‘aangestoken’ met een vuur, als de vezels branden is het geen asbest, gaan ze enkel gloeien is het wel asbest.
Uit diverse onderzoeken is gebleken dat bij zulke test het bijzonder moeilijk is om correct te oordelen. Want bijvoorbeeld bij leidingsisolatie is er nog divers ander materiaal aanwezig zoals de mantel in textiel. Deze zal uiteraard opbranden maar die bevat ook geen asbest. Een foute conclusie is dan snel gemaakt, met alle gevolgen vandien.
Ben je echter onvoldoende vertrouwd met de materie zal je in dat geval mogelijks al te snel gaan besluiten dat het geen asbest bevat. Maar die zit er dan mogelijks wel degelijk in de onderliggende laag (plaaster).
Ook de veiligheidsrisico’s bij dergelijke testen zijn hoog. Tenzij dergelijke testen gebeuren in optimale omstandigheden (trekkasten met absoluutfilters) welke vaak ook enkel in professionele labo’s aanwezig zijn.
Voor een, naar verhouding, beperkte kostprijs heb je daarentegen een betrouwbare staalname met aansluitende labo analyse. Dat is ook de enige rechtsgeldige en betrouwbare manier om uit te kunnen sluiten of we al dan niet met asbesthoudend materiaal te maken hebben.
Door de vele soorten isolatie is het soms moeilijk uit te maken of er nu wel asbest inzit. Hieronder een kort overzicht met veilige en gevaarlijke isolatie materialen:
Vermiculiet
Vermiculiet is een van de meest voorkomende huishoudelijke materialen die asbest bevat. Het kiezelachtig uiterlijk van vermiculiet isolatie is meestal grijsachtig bruin of zilverachtig goud van kleur.
Losse isolatie
De soorten isolatie die meestal met asbest werden gemaakt, zijn losse vulling, ook wel ingeblazen isolatie genoemd. Losse isolatie is er in verschillende materialen. Het is gemakkelijk te herkennen aan zijn losse, klonterige vorm en pluizige of korrelige textuur.
Glasvezel
Deze isolatie is wit, donzig en glanst een beetje en noemen ze ook glasvezelvulling. Het is heel zacht en is samengesteld met zeer fijne vezels. Wel opletten, glasvezel kan de huid irriteren en mogelijk irritatie van de luchtwegen veroorzaken. Gelukkig is het niet bekend dat het kanker of andere significante gezondheidsproblemen veroorzaakt.
Cellulose
Deze isolatie is grijs, zacht en zonder glans. Cellulose bevat een hoog percentage gerecycled papier en bevat geen mineralen. Over het algemeen lijkt het op versnipperd grijs papier. Cellulose isolatie is een volkomen veilige vorm van isolatie die vaak op zolder wordt gevonden.
Steenwol isolatie
Steenwol isolatie heeft een vezelige textuur en is grijs, wit, gebroken wit of bruin-wit. Dit wordt geïnstalleerd als losse isolatie of als geweven isolatie platen. Net als glasvezel moet het met zorg worden behandeld. Ook hier is dit veilig voor uw gezondheid en die van uw naasten.
Golfplaten van asbestcement is een van de meest voorkomende asbesthoudende materialen in de bouwindustrie. Deze golfplaten hebben een laag risico factor omdat ze zich nauw binden aan de basis van het cement.
Golfplaten zijn in oorsprong hechtgebonden. Doch weersinvloeden en ouderdom kunnen zorgen voor aanzienlijke verwering, mosgroei, afbrokkeling, enz. Waardoor de hechtgebonden toestand wijzigt naar semi hechtgebonden of zelfs losgebonden toestand. Daardoor ontstaat er dan wel degelijk een risico voor mens en milieu omwille van loskomende asbestvezels.
Daarom zullen deze golfplaten onder normale omstandigheden geen asbestvezels vrijgeven, luchtvervuiling veroorzaken of de volksgezondheid beïnvloeden.
Maar hier terug opletten! Foutief gebruik of verwijdering kan echter leiden tot het vrijkomen van zeer fijne asbestvezels die gedurende een zeer lange periode in de lucht blijven.
Dan is de kans zeer groot dat mensen deze vezels inhaleren. Na inhalatie kunnen zulke vezels vele jaren in het lichaam blijven waardoor men een gezondheidsrisico loopt.
Vraag Vrijblijvend Raad & Advies Hier >>
Vanwege zijn thermische en brandvertragende eigenschappen is het niet verwonderlijk dat asbest vroeger véél werd gebruikt in dakbedekking. Cementplaten zijn een van de meest gebruikte dak producten waarin asbest mineraal wordt aangetroffen.
Het is zo dat problemen met de dakplaten optreden naarmate ze ouder en bijgevolg brozer worden. Zo komt er een groter risico dat de minerale vezels worden blootgesteld en loskomen. Waardoor mens en milieu een groter risico lopen.
Toen deze materialen oorspronkelijk werden geïnstalleerd, was dit sterk gebonden asbest. Spijtig genoeg werdt dit na verloop van tijd zeer broos en gevaarlijk.
Het is dus aangeraden om dit zo snel mogelijk te vervangen. Hoe sneller, hoe beter.
Momenteel (2019) bestaat er nog geen verwijderingsplicht voor asbesthoudende materialen bij particulieren, tenzij deze een reëel gevaar zouden vormen voor de onmiddellijke omgeving.
Binnen het materialendecreet is wel een verplichting voorzien naar bedrijven toe. Waar men bij renovatie- of andere werken verplicht wordt om op dat ogenblik vrijkomende en makkelijk te verwijderen asbesthoudende toepassingen dient te verwijderen.
Een muur met asbest is soms vrij moeilijk te herkennen. In binnenmuren werden hiervoor vaak vlakke asbestcement platen gebruikt die op een houten kader werden gemonteerd.
Meestal zitten hierover één of meerdere lagen behang zodat de oorspronkelijke panelen moeilijk of niet zichtbaar zijn. Bij een renovatie geeft dat vaak problemen en kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan door het breken van dergelijke panelen.
Ook bij het boren van gaten voor het plaatsen van legplanken of bijkomende elektrische leidingen ontstaan vaak kritische situaties. Ben je niet zeker over de aanwezigheid van dergelijke materialen, neem contact met ons op en we maken een afspraak.
Asbest werd vroeger véél gebruikt als isolatie materiaal (warmte, vocht, elektrisch, zuren,…). Hieronder enkele toepassingen waar men regelmatig nog asbest in terugvindt:
– Daken, plafonds, kachels en CV installaties.
– Schoorsteen, dakramen, dakgoot, gevel, balkon.
– Vloertegels, deurdorpels, vensterbank, tussenwanden.
– Boilers, meterkasten en andere electrische installaties.
– Toilet, afvoerbuis en riolering.
– Alle oudere materialen in en rond het huis.